Ngân sách của chương trình GPS: Nhiều, nhưng liệu có đủ? (Phần 2)

Image Content

Để cân bằng việc sản xuất tên lửa phóng, hỗ trợ năng lực cho ngành công nghiệp này, và hy vọng có thể giúp kiểm soát được các hợp phần cấu thành giá, Nhà Trắng và các Nghị sỹ đã đồng ý với những đàm phán trong năm 2012 khoản chi cho ngân sách “chính” để mua sắm tám tàu EELV mỗi năm. Theo kế hoạch của Không Lực Hoa Kỳ, Vệ tinh GPS III thứ nhất cần phải được sẵn sàng cho việc phóng vào năm 2014. Tuy nhiên, những chuyên gia theo sát chương trình này đã bình luận về một số vấn đề khá nghiêm trọng có thể phát sinh đó là việc không đủ tàu phóng ngay tại thời điểm cần đưa các vệ tinh GPS III lên quỹ đạo. Một chuyên gia trong cuộc giải thích: Ví dụ, khi các chương trình khác thuộc mảng tình báo và quốc phòng cũng sẽ sử dụng dịch vụ phóng bằng tàu EELV, nhu cầu này có vẻ như sẽ vượt qua con số tám lần phóng tàu một năm và liên tục trong hai năm 2015 và 2016.

Mô hình vệ tinh GPS III của Lockheed Martin

Nếu như có vấn đề liên quan đến tuổi thọ của bất kỳ các vệ tinh GPS hiện thời nào, hoặc những hư hỏng của tàu phóng có thể xảy ra cùng lúc, việc không đủ tàu phóng cản trở nhiệm vụ bổ sung vệ tinh trên quỹ đạo, số vệ tinh bị giảm đi sẽ ảnh hưởng đến khả năng của cả hệ thống. “Một trong những động lực thúc đẩy chúng tôi tìm kiếm khả năng và giải pháp phóng tàu song song không đơn thuần là tiết kiệm chi phí mà còn tạo ra khả năng tiết kiệm số lượng tàu phóng để đảm bảo số lượng vệ tinh trên trùm vệ tinh GPS”, Michael Friedman người phát ngôn của Lockheed Martin cho biết.

Nếu tình hình thay đổi Không Lực Hoa Kỳ cần thực hiện việc chuyển đổi bằng chính các vệ tinh GPS III, nguồn tin thân cận với nhiệm vụ phóng tàu song song tiết lộ. Hãng Lockheed Martin cũng đã đệ trình nghiên cứu của mình cho Không Lực Hoa Kỳ đầu tháng 12 năm 2011, Michael Friedman nói: "Nghiên cứu chỉ ra rằng có thể thực hiện việc phóng song song bằng tên lửa Atlas 5 với các vệ tinh GPS III số 5 và số 6". Phương án lựa chọn thứ hai, Quốc hội có thể đề nghị Không Lực Hoa Kỳ mở rộng khả năng sử dụng các tên lửa thương mại thế hệ mới. Điều này cũng mở ra cơ hội tiềm năng cho các phương tiện phóng khác như tên lửa thế hệ mới Falcon 9 thuộc SpaceX, loại tên lửa đã được ấn định lần phóng thử nghiệm kế tiếp vào mùa thu năm nay.

Vượt trên những đòi hòi ngân sách chi cho tàu không gian, chính quyền Obama còn yêu cầu 7.7 triệu đôla phục vụ cho ngân sách hợp phần thiết bị mặt đất và 372 triệu đôla để tiếp tục phát triển chương trình OCX (Next Generation Operational Control System) thế hệ mới. Cũng giống như các chương trình khác, có vẻ như chương trình OCX cũng được ưu ái dành cho nguồn ngân sách khá ổn định. Trong tổng số ngân sách yêu cầu cho năm tài chính 2013, một phần trong tổng số 307 triệu đôla thực tiễn sẽ vào chương trình OCX, trong đó Raytheon là nhà thầu chính, và phần ngân sách còn lại sẽ được phân bổ cho các công ty khác triển khai các hợp phần có liên quan đến hệ thống như chế tạo, hỗ trợ kỹ thuật và tích hợp.

Về phương diện dân sự, yêu cầu ngân sách của Tổng thống cũng bao gồm 40 triệu đôla nguồn vốn phân bổ cho chương trình GPS. Đây là khoản tiền được chi cho Không Lực Hoa Kỳ nhằm đảm bảo cho chi phí thực hiện những yêu cầu hỗ trợ mảng dân sự của hệ thống GPS.

Lắp ráp vệ tinh GPS III trong nhà máy

Nhà Trắng cũng định một khoản trị giá 96 triệu đôla dành cho hệ thống hiệu chỉnh diện rộng WAAS (Wide Area Augumentation System) của Cục Hàng Không Liên Bang FAA. WAAS cho phép tất cả các sân bay thuộc hệ thống hàng không quốc gia NAS nhận được những hướng dẫn cần thiết liên quan đến cao độ và vị trí hiện thời mà không cần lắp đặt các hợp phần phần cứng dẫn đường đắt tiền thế hệ cũ cho mỗi đường phi đạo tại các sân bay. Nếu được chấp thuận, tiền sẽ được sử dụng để chi trả cho việc thuê các vệ tinh địa tĩnh, nâng cấp cải thiện các thiết bị liên kết truyền thông, một số các dịch vụ hỗ trợ công nghệ, thực hiện nhiệm vụ đo đạc cao cấp cần thiết áp dụng cho WAAS.

Quốc hội cũng được yêu cầu chấp thuận khoản ngân sách 5.6 triệu đôla dành cho Hệ thống Hiệu chỉnh Phân sai GPS Quốc gia NDGPS (Nationalwide Differential GPS), 3 triệu đô la cho Các Hệ thống Hiệu chỉnh Mặt đất GBAS (Ground Based Augumentaion System) và 4 triệu đôla cho Chương trình Lựa chọn Định vị, Dẫn đường, và Thời gian APNT (Alternative Positioning, Navigation, and Timing). APNT sẽ hỗ trợ cho Hệ thống Vận tải Hàng không thế hệ kế tiếp NextGen (Next Generation Air Transportation System) và tạo ra các khả năng dự phòng trong trường hợp có những can nhiễu tới tín hiệu GPS.

NextGen chính là tâm điểm của Quy định Cấp quyền lại và Thay đổi Phương thức của FAA năm 2011, sau đó đã được ký và đưa vào thành luật. Mục đích của NextGen là chủ động bảo vệ an toàn cho các chuyến bay, chống lại khủng bố, chi phí cho các vấn đề liên quan đến người lao động, trong đó 63.3 triệu đôla tạo điều kiện cho FAA có quyền sử dụng trong vòng bốn năm nhằm mục tiêu nâng cấp và mở rộng hệ thống kiểm soát không lưu trên bình diện quốc gia một cách có hiệu quả nhất. Chương trình sẽ chuyển đổi từng bước từ việc sử dụng các tháp radar sang phương thức di chuyển điểm-tới-điểm-tới-điểm, xây dựng trên nền tảng dẫn đường vệ tinh GPS – bước quan trọng mang tính sống còn để điều khiển tăng trưởng an toàn giao thông hàng không Hoa Kỳ. Cũng liên quan đến việc cấp quyền sử dụng nguồn vốn cho chính chương trình NextGen, các văn bản cũng chỉ dẫn FAA làm việc và phát triển chương trình khuyến khích các hãng điều hành máy bay trang bị cho tất cả đội máy bay của mình thiết bị có thể khai thác sử dụng các dịch vụ NextGen.

Phòng thử nghiệm kiểm tra tín hiệu của vệ tinh GPS III

Một điểm quan trọng cần lưu ý ở đây, mặc dù quy định cho phép FAA sử dụng vốn từ Quốc hội, nhưng không có nghĩa là được biểu quyết riêng cho FAA toàn quyền. Quy định cũng cấp phép cho chính quyền liên bang sử dụng tiền, nhưng không có nghĩa rằng sẽ cung cấp các khoản ngân sách. Yêu cầu ngân sách của Tổng thống mới chỉ là bước tách rời với quá trình xử lý biểu quyết ngân sách của Quốc hội. Mặc dù chưa có những chi tiết về đề xuất ngân sách một số chương trình khác có liên quan đến các hoạt động của GPS, nhưng khoản ngân sách đã đề xuất dành cho chương trình PNT (Space-Based Positioning, Navigation, and Timing)  đã được đảm bảo khoảng 900.000 đôla theo như phát biểu của ông Tony Russo, Giám đốc Điều phối Quốc gia của chương trình PNT.

Mặc dù vậy, vẫn có một mảng không nhận được vốn đó là kiểm tra thử nghiệm. Ý tưởng xác định ảnh hưởng nhiễu và tiến hành các kiểm tra thử nghiệm thực tiễn đã được đưa ra bàn thảo nhưng đã bị bỏ qua không đàm phán. Thực tế việc kiểm tra thử nghiệm đã trở thành vấn đề cần quan tâm trong năm 2011, khi có đề xuất kỹ thuật được công bố bởi nhà cung cấp dịch vụ không dây băng thông rộng LightSquared về một số dịch vụ không dây mà hãng này dự kiến cung cấp. Những khoản chi bất ngờ này nằm ngoài các khoản ngân sách hiện có của các cơ quan quản lý hệ thống GPS, kể cả Bộ Quốc Phòng và Bộ Giao Thông.

Như vậy có thể thấy rằng chương trình hiện đại hoá hệ thống GPS và các dự án có liên quan vẫn nhận được sự quan tâm của chính quyền Tổng thống Obama, đặc biệt là việc yêu cầu các khoản ngân sách Quốc hội của Tổng thống. Việc tiếp tục đầu tư ngân sách cho GPS cũng đồng nghĩa với việc người sử dụng trên khắp thế giới, trong đó có Việt Nam sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ chương trình hiện đại hoá GPS của Hoa Kỳ.

Theo Dee Ann Divis (www.insidegnss.com)

Khi cần thêm thông tin chi tiết, Quý vị có thể liên hệ với chúng tôi qua địa chỉ thư điện tử: info@anthi.com.vn

Xin chân thành cảm ơn!