Richard Langley

Đúng theo thông báo của Phó Thủ tưởng Nga Dimitry Rogozin ngày 13/05/2014, các trạm quan quan trắc GPS liên tục xây dựng trên lãnh thổ Liên bang Nga với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ, đã ngừng tạo số liệu quan trắc phục vụ các nhà khoa học và những ứng dụng nghiên cứu khác. Toàn bộ dòng số liệu từ 11 trạm quan trắc GPS đã bị ngắt bắt đầu từ ngày 31/05/2014. Dòng số liệu bao gồm cả các tập tin số liệu theo từng giờ và từng ngày ghi nhận từ tất cả các trạm, cũng như dòng số liệu thời gian thực vẫn được truyển tải liên tục trên đường Internet.

Các trạm quan trắc IGS trên lãnh thổ Nga bị ngưng số liệu thể hiện bằng các điểm màu đỏ 

Dưới tiêu đề “Thực hiện theo những Hướng dẫn của Chính phủ Liên bang Nga”, đăng tải trên trang chủ của Roscosmos, Cơ quan Vũ trụ Nga chỉ rõ:

“Theo những Hướng dẫn của Chính phủ Liên bang Nga, ngày 01/06/2014 Cơ quan Vũ trụ Nga phối hợp với các tổ chức Khoa học Liên bang, đồng loạt thực thi việc ngừng sử dụng thông tin đo đạc quan trắc từ mạng lưới các trạm giám sát dịch chuyển, dựa vào các tín hiệu định vị vệ tinh GPS đã lắp đặt trên lãnh thổ Liên bang Nga. Mục đích ngừng cung cấp số liệu này không bao trùm lên các thoả thuận khác, bao gồm cả việc sử dụng cho quân sự”.

Sơ đồ vị trí các trạm cung cấp dịch vụ IGNSS phân bố trên toàn thế giới (Điểm đỏ không có số liệu)

Cũng cần phải chỉ rõ rằng, không có bất kỳ trạm quan trắc liên tục nào bị ngưng cung cấp số liệu theo danh mục trên, là các trạm cung cấp số liệu hằng ngày hỗ trợ hoạt động của hệ thống GPS. Theo đó các trạm quan trắc này không phải là một hợp phần của hệ thống kiểm soát, điều khiển hoạt động của GPS. Các trạm này chỉ đơn thuần tham gia vào lưới cung cấp dịch vụ số liệu GNSS Quốc tế (IGNSS), phục vụ các nhà khoa học và các nhà nghiên cứu ứng dụng ở nhiều lĩnh vực, mục đích sử dụng khác nhau bao gồm: đo đạc bản đồ, trắc địa cao cấp, dịch chuyển vỏ trái đất, nghiên cứu quỹ đạo và các nghiên cứu liên quan tới khí quyển trái đất.

Đây có thể được xem như bước đi tiếp theo của Nga đáp trả lại những tuyên bố của các Quốc gia phương Tây liên quan tới những sự kiện diễn ra tại Ukraina trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, các nhà chức trách Nga nói rằng hành động này xuất phát từ việc Hoa Kỳ từ chối quá trình đàm phán để Nga có thể đặt các trạm quan trắc tín hiệu định vị vệ tinh GLONASS trên lãnh thổ Hoa Kỳ. Nga đang mong muốn mở rộng mạng lưới các trạm quan trắc và hiệu chỉnh độ chính xác tín hiệu GLONASS trên toàn thế giới, có thể các trạm quan trắc này cũng sẽ cung cấp cả số liệu phục vụ cho mục đích kiểm soát, điều khiển hệ thống vệ tinh GLONASS.

Thực tiễn cũng không có nhiều người biết rằng Roscosmos đang sử dụng các trạm quan trắc trên lãnh thổ Hoa Kỳ, phục vụ cho việc kiểm soát tính khả dụng và mức độ sẵn sàng của các vệ tinh GLONASS. Bản đồ dưới đây thể hiện rõ vị trí của các trạm quan trắc GLONASS hiện thời này trên lãnh thổ Hoa Kỳ

Theo nguồn thông tin mới nhất mà chúng tôi có được ngày 05/06/2014, Giáo sư Richard Langley Trường Đại học New Brunswick cho biết “Có vẻ như nguồn cấp số liệu từ các trạm quan trắc liên tục trên lãnh thổ Liên bang Nga bị ngưng ngày 01/06/2014 đã bắt đầu hoạt động trở lại với dòng số liệu rất chậm, nhưng ít nhất cũng đã bắt đầu lại”. Giáo sư cho biết thêm “Các tập tin theo giờ và theo ngày từ các trạm mới bị ngưng cung cấp số liệu đã được gửi về Trung tâm thu nhận số liệu IGS”. Ông Grigory Steblov thuộc Phòng Đo đạc Địa vật lý, Viện Hàn lâm Nga nói “Việc truyền tải số liệu từ các trạm GPS NADA [North Eurasian Deformation Array] bị tạm ngưng là do các vấn đề kỹ thuật. Hiện tại sau quá trình thu xếp về mặt tổ chức, dòng số liệu đang được phục hồi lại, trước tiên là số liệu theo từng giờ”. Giáo sư Langley nhấn mạnh “Tuy nhiên dòng số liệu thời gian thực từ các trạm NEDA vẫn chưa được phục hồi, đây là dòng số liệu rất quan trọng đối với một số ứng dụng”.

Vui lòng chia sẻ với chúng tôi qua địa chỉ thư điện tử: info@anthi.com.vn