Số 38/2020: Sự phát triển của hệ thống định vị toàn cầu bằng vệ tinh – Số 3

Image Content

Theo GPS World

Nhóm Kỹ thuật Công nghệ Công ty TNHH ANTHI Việt Nam tổng hợp biên soạn.

Hai yếu tố chính thúc đẩy sự thay đổi của GPS từ một kỹ thuật chuyên ngành hẹp trở thành tiện ích ứng dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực trên toàn cầu: Thứ nhất do sự phát triển rất nhanh của các kỹ thuật công nghệ bậc cao như điện tử, phần mềm, viễn thông liên lạc và sự xuất hiện ngày càng nhiều vệ tinh; Thứ hai chính là sự kết hợp với nhiều sáng tạo trong việc ứng dụng kỹ thuật xác định vị trí mang lại tiện ích cho số đông người dùng trên toàn thế giới.

Chìa khoá dẫn tới sự tăng trưởng một cách nhanh chóng của GPS và GNSS chính là khả năng đáp ứng của chúng. Với khả năng phục vụ một cách rộng rãi trong tất cả các ngành các lĩnh vực, các nhà sản xuất thiết bị GPS trên toàn thế giới đã xác định rõ một dải rộng nhu cầu của thị trường từ độ chính xác, kiểu dáng thiết kế máy thu, giao diện và khả năng sẵn sàng cung cấp số liệu vị trí. Thị trường chính là động lực thúc đẩy sự phát triển và thay đổi liên quan tới tính năng của thiết bị cũng như các giải pháp mới có giá thành phù hợp hơn nhiều so với trước đây, các yêu cầu về độ chính xác, khả năng hoạt động và chức năng của các thiết bị GPS cũng thay đổi không ngừng.

Máy ủi Caterpillar D6T trang bị 2 máy thu GNSS trên lưỡi gạt và hệ thống kiểm soát bề mặt laser hiện đại.

Một trong những cải tiến đáng lưu ý mà chúng ta xem xét ở đây để minh chứng cho khả năng tương tác điều chỉnh mềm dẻo của GPS và GNSS khi cần đáp ứng nhu cầu của thị trường tại từng thời điểm. Chức năng truyền tải số liệu hiệu chỉnh PPP từ vệ tinh - cho phép người sử dụng có thể nhận được độ chính xác cho các phép định vị trong chế độ thời gian thực lên tới centimet trong khoảng thời gian thu tín hiệu nhanh và gần như phủ trùm khắp nơi trên trái đất. Giá thành rẻ, độ chính xác cao và khả năng hoạt động tốt trong những điều kiện môi trường khó khăn đó là những đặc điểm của các thiết bị cảm biến định hướng tuyến tính (Inertial Sensors) thế hệ mới khai thác được nhiều tính năng mới của GPS và GNSS. Các thế hệ máy thu GPS và GNSS mới đều sử dụng phần mềm điều khiển rất thông minh với khả năng xác định được độ chính xác, kết hợp với khả năng hiệu chỉnh thực tế AR (Augmented Reality) trên các thiết bị cá nhân thông minh đang mở ra cánh cửa sáng tạo mới cho những ứng dụng tiềm năng mà con người chưa khám phá hết.

GPS và GNSS đang giữ vai trò quan trọng trong nhiều ứng dụng của cuộc sống. Ví dụ các máy thu gọn, nhỏ, trọng lượng nhẹ với độ chính xác cao đang làm thay đổi cách thức chúng ta làm việc bằng cách mang lại tính tin cậy, độ chính xác, đảm bảo an toàn và tăng cường hiệu quả hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau như vận hành xe máy thi công, tự động hoá, nông nghiệp chính xác, san lấp mặt bằng và xây dựng công trình. Các ứng dụng tương lai chắc chắn sẽ là sự kết hợp hài hoà giữa GNSS và các dạng thức cảm biến khác nhằm tạo ra năng suất, hiệu quả, chất lượng và tính an toàn, đặc biệt là các ứng dụng tự động hoá.

Máy thu GPS Taxas Instrument TI-4100 năm 1984 (Ảnh NOAA National Geodetic Survey)

Chỉ mất chưa đến 30 năm để chúng ta chuyển từ phương pháp đo GPS tĩnh xử lý sau bằng các máy đo nặng hàng chục kg sang những thiết bị thu tín hiệu GNSS nằm gọn trong lòng bàn tay để cùng thực hiện các phép đo đạt độ chính xác tới centimet. Đối với những người trong chúng ta có may mắn được trải nghiệm những ngày đầu tiên sẽ thấy rõ hơn cách thức mà GNSS làm thay đổi thế giới, một cách thức mà chúng ta chưa bao giờ hình dung và chắc chắn ba thập kỷ tiếp theo đây chúng ta sẽ thấy các máy thu GNSS được nhúng vào các ứng dụng theo cách thức mà chúng ta không hình dung được ngày hôm nay.

30 NĂM PHÁT TRIỂN CỦA GNSS VÀ CÁC NHÀ ĐO ĐẠC

Phụ thuộc vào độ tuổi của mỗi cá nhân mà 30 năm thể hiện những quan điểm khác nhau về thời gian. Đối với một số người, nó giống như kéo dài vô tận; nhưng với những người khác nó giống như một cái chớp mắt mà người Châu Á quen ví von “Bóng câu qua cửa sổ”. Trong lĩnh vực khoa học công nghệ, 30 năm hoàn toàn đủ để thể hiện sự thay đổi hoàn toàn trong cách thức hoàn chỉnh để chúng ta thực hiện các nhiệm vụ.

Khi chúng ta quay trở lại mốc tháng 12 năm 1990, thế giới chưa được trải nghiệm mạng Internet, kính viễn vọng khổng lồ Hubble chưa hoạt động để chia sẻ những bức ảnh kỳ thú trong không gian, các tập phim truyền hình The Simpsons mới ở giai đoạn xây dựng để sau này trở thành bộ phim hoạt hình vô cùng cuốn hút và tiếp tục cuốn hút đến thời điểm hiện tại. Rõ ràng có quá nhiều sự thay đổi đã diễn ra trên thế giới kể từ năm 1990 và đo đạc cũng không phải là trường hợp ngoại lệ của làn sóng thay đổi ấy. Các nhà đo đạc chuyên nghiệp khi nhìn lại quá khứ sẽ thấy rất rõ những giai đoạn thay đổi, những phát minh và những cuộc cách mạng trong việc thực thi các nhiệm vụ liên quan tới công tác đo đạc và đặc biệt là các công cụ hỗ trợ cho các nhà đo đạc hoàn thành các nhiệm vụ từ đơn giản đến phức tạp.

(Còn tiếp)

Mọi thông tin xin liên hệ với chúng tôi qua hòm thư: info@anthi.com.vn