Theo GPS World - ANTHI dịch và biên soạn  

Trong buổi lễ mang tên “Galileo Goes Live” tổ chức tại Brussels, Bỉ ngày 15/12/2016, hai quan chức cấp cao của Ủy Ban Châu Âu EC đã cùng nhau ấn nút xác nhận rằng Galileo bắt đầu cung cấp các dịch vụ trong gian đoạn đầu.

Việc công bố này mang hàm ý rằng tất cả các vệ tinh Galileo trên quỹ đạo và hạ tầng kỹ thuật mặt đất đã được chuẩn bị sẵn sàng cho các hoạt động. Các dạng tín hiệu dịch vụ đều có độ chính xác cao nhưng độ khả dụng theo thời gian còn hạn chế, bởi chùm vệ tinh vẫn chưa hoàn chỉnh và người sử dụng không thể có được bốn vệ tinh cùng lúc trong suốt 24 tiếng ở tất cả các vị trí quan trắc trên trái đất. Đồng thời, GSA (European GNSS Agency) cũng trao hợp đồng GSOp (Galileo Service Operator) cho nhà điều hành dịch vụ Galileo trị giá 1.5 tỷ EURO cho Spaceopal được thành lập bởi liên minh giữa Telespazio và DLR (German Space Agency).

Ông Maros Sefcovic Phó chủ tịch Ủy ban Châu Âu và bà Alxbieta Bienkowska đang đếm ngược và ấn nút kích hoạt dịch vụ Galileo ngày 15/12/2016 tại Brussels, Bỉ.

Ở thời điểm hiện tại chùm vệ tinh Galileo có 18 vệ tinh trên quỹ đạo. Tuy nhiên hai trong số các vệ tinh trên quỹ đạo chưa hoàn toàn đạt độ ổn định tối ưu để phục vụ cho các hoạt động định vị và dẫn đường. Bốn vệ tinh mới phóng hồi tháng 11/2016 có thể vẫn chưa hoàn thành công đoạn thử nghiệm trên quỹ đạo (thông qua một số lưu ý từ nhà tư vấn liên quan tới việc các vệ tinh đang có hiện tượng trượt quỹ đạo rất nhỏ) đồng thời cả bốn vệ tinh này cũng chưa được tích hợp vào chùm vệ tinh đang hoạt động. Hy vọng bốn vệ tinh này sẽ hoàn chỉnh cùng hệ thống vào mùa xuân 2017.

Trong giai đoạn đầu chính thức cung cấp dịch vụ, các tín hiệu Galileo đầu tiên sẽ được sử dụng kết hợp với các hệ thống vệ tinh định vị dẫn đường khác như GPS. Trong những năm tiếp theo, các vệ tinh Galileo mới sẽ được phóng lên quỹ đạo nhằm gia tăng số lượng vệ tinh cấu thành đảm bảo khả năng phủ trùm tín hiệu Galileo trên bình diện toàn cầu. Theo kế hoạch thì chùm vệ tinh Galileo sẽ được hoàn chỉnh vào năm 2020 và Galielo sẽ đến điểm hoàn chỉnh hoạt động FOC (Full Operational Capacity) với tổng cộng 30 vệ tinh: trong đó có 24 vệ tinh hoạt động cùng với 6 vệ tinh dự phòng trên quỹ đạo để đảm bảo khắc phục bất kỳ sự cố nào có khả năng gây gián đoạn hoạt động của hệ thống.

Paul Verhoef, Giám đốc của chương trình Galileo và các hoạt động liên quan trực thuộc ESA (European Space Agency) phát biểu “Việc công bố chính thức ngày hôm nay là chỉ dấu quan trọng đánh dấu sự chuyển dịch từ một hệ thống thử nghiệm sang hệ thống hoạt động. Thực tiễn vẫn còn rất nhiều công việc phải hoàn chỉnh như chùm vệ tinh cần phải được xây dựng hoàn chỉnh, hệ thống hạ tầng mặt đất cần triển khai và tích hợp trên diện rộng và cuối cùng toàn bộ các hợp phần cấu thành Galileo phải được vận hành thử nghiệm, kiểm tra và đánh giá toàn diện”. “Thêm vào đó cùng với Ủy ban chúng tôi đã bắt đầu nghiên cứu thiết kế thế hệ vệ tinh thứ hai, điều này dường như lạ lùng tuy nhiên nó sẽ tiêu tốn rất nhiều thời gian nên cần phải được xem xét từ sớm và chỉ có như vậy thành quả đạt được mới thực sự xứng đáng”.

Các dịch vụ mà Galileo cung cấp trong giai đoạn đầu sẽ được quản lý bởi GSA. Toàn bộ chương trình Galileo sẽ được vận hành bởi Ủy ban Châu Âu EC, trong đó có việc bàn giao trách nhiệm triển khai hệ thống và hỗ trợ kỹ thuật phục vụ hoạt động cho ESA.

HỢP ĐỒNG ĐIỀU KHIỂN GSOp – Hợp đồng GSOp được ký kết cho việc vận hành trong 10 năm bao trùm toàn bộ việc điều hành hoạt động và duy tu bảo dưỡng cho hệ thống vệ tinh Galileo và cam kết đảm bảo năng lực hoạt động ở mức tối ưu. Cụ thể hơn là việc điều khiển và kiểm soát hoạt động của hệ thống, vận chuyển cung cấp và bảo dưỡng định kỳ cho toàn bộ các hợp phần, hỗ trợ các dịch vụ liên quan tới người sử dụng và hạ tầng mặt đất.

“Với việc định hướng vào năng lực cung cấp dịch vụ, hợp đồng này sẽ giúp chúng tôi định hình cho tương lai của Galileo. Chúng tôi tin tưởng vào việc tạo dựng mối quan hệ đối tác bền vững với Spaceopal để cùng nhau đưa Galileo tiến tới bước hoàn chỉnh toàn bộ các tính năng hoạt động theo yêu cầu của GSA từ tháng 1/2017”, Carlo des Dorides, Giám đốc điều hành của GSA cho biết.

Dưới sự quản lý của GSA, hợp đồng đã trao cho Spaceopal bao gồm các điểm cơ bản như:

- Đảm bảo an ninh cho hoạt động của Galileo từ hai trung tâm GCC (Ground Control Centre) đặt tại Đức và Ý và trung tâm hỗ trợ người sử dụng các dịch vụ Galileo GSC (European GNSS Service Centre) đặt tại Tây Ban Nha;

- Quản trị mạng lưới cung cấp số liệu Galileo GDDN (Galileo Data Distribution Network);

- Tích hợp hệ thống vận tải và duy tu bảo dưỡng toàn bộ hạ tầng không gian và mặt đất;

- Giám sát liên tục khả năng hoạt động của hệ thống;

- Hỗ trợ quá trình hoàn thiện hạ tầng của Galileo và các chương trình phóng vệ tinh mới.

Thực tế Spaceopal đã phục vụ dưới vai trò là nhà cung cấp dịch vụ cho toàn bộ hoạt động của hệ thống Galileo từ năm 2010 thông qua hợp đồng khung liên quan tới quá trình giám sát hoạt động FOC của Galileo (Galileo Full Operations).

SẢN PHẨM VÀ DỊCH VỤ - Điện thoại di động thông minh Galileo đầu tiên đã được thiết kế và chế tạo bởi Công ty BQ của Tây Ban Nha hiện đã đưa vào thương mại, theo đó một vài nhà cung cấp khác cũng sẽ công bố sản phẩm mới trong năm 2017. Các nhà phát triển ứng dụng hoàn toàn có khả năng thử nghiệm các ý tưởng của mình dựa trên tín hiệu Galileo trên thực địa.

Với việc công bố chính thức này, Galileo sẽ bắt đầu cung cấp tín hiệu định vị dẫn đường kết hợp với GPS, ba dạng dịch vụ miễn phí của Galileo cũng sẽ được chấp thuận sớm khi có thêm các vệ tinh Galileo trên quỹ đạo. Các dịch vụ tín hiệu của Galileo bao gồm

DỊCH VỤ MỞ - Là dịch vụ miễn phí hoàn toàn phục vụ cho đại chúng nếu có các thiết bị thu và xử lý tín hiệu phù hợp ví dụ các hệ thống dẫn đường phương tiện giao thông hay điện thoại di động thông minh. Hoạt động tương hợp hoàn toàn với GPS, việc kết hợp hoạt động với GPS sẽ đảm bảo vùng phủ, độ khả dụng cũng như độ chính xác cho người dùng.

DỊCH VỤ AN NINH – Là dịch vụ được mã hóa bảo mật, thiết kế riêng phục vụ cho người dùng cấp chính phủ như bảo đảm an ninh nội địa, các hoạt động hành chính công, phòng chữa cháy …

DỊCH VỤ TÌM KIẾM VÀ CỨU NẠN – Châu Âu đã và đang tham dự sâu vào các hoạt động hỗ trợ công tác tìm kiếm cứu nạn Cospas-Sarsat theo đó các cuộc gọi hỗ trợ tìm kiếm trên biển trước đây phải mấy đến ba giờ thì nay với sự hỗ trợ của Galileo sẽ chỉ mất nhiều nhất 10 phút để xác định vị trí cuộc gọi với độ chính xác trong khoảng 5 km để triển khai tìm kiếm thay vì trước đây độ chính xác vị trí cuộc gọi luôn nằm trong khoảng 10 km.

THÔNG TIN KHUYẾN CÁO CẬP NHẬT – USABINIT NAGUs đã công bố thông tin cho 11 vệ tinh Galileo gồm các vệ tinh có số liệu: 0101, 0102, 0103, 0203, 0204, 0205, 0206, 0208, 0209, 0210 và 0211.

Vệ tinh 0104 đang gặp sự cố về điện và hiện chỉ hoạt động trên tần số E1. Các vệ tinh 0201 và 0202 đã được phóng lên các quỹ đạo thấp. Các vệ tinh 0207, 0212, 0213 và 0214 vẫn đang trong quá trình tích hợp và điều chỉnh trượt để vào đúng khu vực vị trí thiết kế trên quỹ đạo. Người sử dụng cần lưu ý những thông tin quan trọng nêu trên.

Kính mời Quý Độc giả quan tâm đón đọc Bản tin Công nghệ Số 14 năm 2017 dưới tiêu đề “Chùm vệ tinh Iridium bắt đầu cung cấp dịch vụ định vị dẫn đường vệ tinh quỹ đạo thấp”.

Mọi thông tin xin liên hệ với chúng tôi qua hòm thư: info@anthi.com.vn