Số 43/2018: Tạm biệt kỷ nguyên vàng của hệ thống định vị vệ tinh GPS

Image Content

Tác giả Alan Cameron

Nhóm Kỹ thuật Công nghệ Công ty TNHH ANTHI Việt Nam dịch và biên soạn.

Khi tôi đọc thông cáo báo chí của Cơ quan GNSS Châu Âu (Europoean GNSS Agency) liên quan tới Báo cáo Người dùng Công nghệ GNSS năm 2018 (2018 GNSS User Technology Report), dòng tin khiến tôi giật mình có nội dung rất rõ ràng “Ngày nay chỉ còn lại khoảng 30% các loại máy thu trên thị trường sử dụng duy nhất hệ thống định vị toàn cầu bằng vệ tinh GPS”.

“Cái gì vậy trời?”, tôi thực sự phân vân và hoài nghi về thông tin này và ngay lập tức tải về tài liệu dày 92 trang, tôi chăm chú đọc một cách cẩn trọng và kỹ lưỡng. Rõ ràng trước đây các loại máy thu chỉ sử dụng hệ thống vệ tinh GPS xuất hiện ở khắp nơi trên thế giới, ứng dụng trong mọi lĩnh vực của đời sống, tuy nhiên ở thời điểm hiện tại làn sóng sử dụng các thiết bị có khả năng thu nhận tín hiệu từ đa chùm vệ tinh định vị đang chiếm phần cơ bản trên thị trường.

Đúng, đây rõ ràng là tương lai của nhân loại. Nhưng phải chăng quá khứ đã đi qua? Đâu rồi kỷ nguyên vàng của hệ thống định vị toàn cầu bằng vệ tinh GPS mà tất cả chúng ta sống cùng chúng, định vị và dẫn đường bằng chính hệ thống ấy – Chẳng lẽ tất cả đã biến mất trong mây khói ư? Tôi nhớ lại ngay đầu năm nay khi tôi nâng cấp từ chiếc điện thoại thông minh iPhone 3 lên thành iPhone 8, lần đầu tiên khả năng thu nhận tín hiện định vị toàn cầu bằng vệ tinh GALILEO đã được tích hợp sẵn trong thiết bị mới này. “Đúng nhưng chắc chỉ vừa mới diễn ra gần đây thôi chứ” tôi lẩm bẩm thở dài.

Trong Báo cáo có đoạn phân tích giúp sáng tỏ những nghi ngờ của tôi liên quan tới hệ thống định vị toàn cầu bằng vệ tinh GPS “Để phục vụ cho các phép phân tích thống kê, mỗi thiết bị đều có trọng số ngang nhau, bất kể đó là bộ xử lý hay thiết bị và không phụ thuộc vào tổng số thiết bị đã bán ra trên thị trường. Các kết quả theo đó sẽ được nội suy phân chia theo khả năng hỗ trợ chùm vệ tinh mà các nhà sản xuất công bố hơn là thiết bị nào được sử dụng bởi người dùng cuối cùng”.

GSA đã tiến hành phân tích đánh giá 500 bộ xử lý và module, trong đó có 30% trong số 500 mẫu này chỉ hỗ trợ cho hệ thống định vị toàn cầu bằng vệ tinh GPS và trong thâm tâm tôi vẫn mong muốn con số này là trên 50%.

Các thiết bị chỉ sử dụng duy nhất hệ thống định vị toàn cầu bằng vệ tinh GPS đang dần trở thành thiết bị của quá khứ, nhưng rõ ràng ngoài kia trên thị trường và trong các đơn vị khai thác toàn thế giới các thiết bị chỉ nhận tín hiệu từ hệ thống vệ tinh GPS vẫn đang miệt mài hoạt động ngày đêm để cung cấp số liệu cho người sử dụng. Có thể những máy thu GPS này không chiếm tỷ lệ đa số, đặc biệt với làn sóng áp dụng một cách mạnh mẽ khả năng thu tín hiệu từ đa chùm vệ tinh định vị GNSS ngay đối với cả các loại điện thoại thông minh thế hệ mới chứ chưa nói tới các thiết bị chuyên ngành, nhưng hãy đừng quên chúng, chúng ta cần cùng nhau tôn vinh chúng thêm một lần nữa trước khi cân nhắc quyết định đưa chúng vào nghỉ ngơi trong các viện bảo tàng.

NHỮNG ĐIỂM NỔI BẬT TRONG BÁO CÁO:

- Tất cả các chùm vệ tinh GNSS toàn cầu và khu vực đều đang được phát triển, hiện đại hoá và cải tiến nâng cấp, với tổng cộng hơn 100 vệ tinh đang hoạt động.

- Các thiết bị thu tín hiệu hiện thời đang chiếm tỷ lệ đa số, xu hướng phát triển chủ đạo là các máy thu có khả năng thu tín hiệu từ tất cả các chùm vệ tinh GNSS hiện hữu.

- Nhu cầu độ chính xác cao đã xuất hiện ngay cả đối với các thiết bị trên thị trường phổ thông với những giải pháp tính toán mới, khả năng thu nhiều vệ tinh và tín hiệu hơn.

- Hỗ trợ nhiều tần số đối với tất cả các lĩnh vực ứng dụng và máy thu thực tiễn từ đơn tần số L1/E1 đến 4 tần số đối với các thiết bị chuyên dụng. Giải pháp hai tần số tương đối mạnh trong các tần số L1/E1 và L5/E5, tuy nhiên nhóm hai tần số cũ L1/E1 và L2 vẫn tiếp tục được sử dụng.

- Trên thị trường phổ thông, chúng ta thấy rõ sự phân chia theo đó những bộ xử lý sẽ được tối ưu hoá phục vụ cho mức cơ sở đối với các thiết bị vạn vật kết nối Internet IoT theo đó các thiết bị sẽ ưu tiên phần tiết kiệm điện năng. Ở phân khúc chuyên dụng những sáng kiến kỹ thuật mới sẽ giúp tăng cường khả năng hoạt động của thiết bị trong mọi ứng dụng.

- Nhu cầu đảm bảo cả hai tính năng là an toàn và an ninh đối với các giải pháp định vị dẫn đường bằng vệ tinh GNSS ngày càng được đề cao đối với tất cả các nhà cung cấp giải pháp, cụ thể hơn đối với các hệ thống mà ở đó con người nằm ngoài vòng kiểm soát điều khiển ví dụ thiết bị bay, tàu hay ô tô không người điều khiển.

- Mối quan tâm tới các dịch vị đo cao cấp PPP và RTK ngày càng tăng, đặc biệt từ phía các nhà cung cấp dịch vụ và điều hành hoạt động của hệ thống, hiện đã bắt đầu xuất hiện khái niệm PPP/RTK mới phục vụ người dùng bằng độ chính xác siêu cao.

Mọi thông tin xin liên hệ với chúng tôi qua hòm thư: info@anthi.com.vn