Dana Goward

Nhóm Kỹ thuật Công nghệ Công ty TNHH ANTHI Việt Nam dịch và biên soạn.

Việc đưa BeiDou vào hoạt động cũng có nghĩa rằng Quân đội Trung Quốc cũng có khả năng tự do can thiệp hay gây khó cho GPS và các hệ thống GNSS khác trên phương diện chiến lược và chiến thuật nâng cao mà không gây nguy hiểm cho chính các dịch vụ và hạ tầng của BeiDou. Dường như mức độ nghẽn và can nhiễu tín hiệu ở các khu vực nhạy cảm như Quần đảo Trường Sa, Quần đảo Hoàng Sa và các hải cảng lớn của Trung Quốc ngày càng ra tăng. Thậm chí nếu không làm như vậy, thì khả năng Quân đội Trung Quốc tăng cường các tình huống phức tạp bất thường nhằm gây cản trở hoạt động của các lực lượng quân sự Phương Tây sẽ là bước đi tất yếu.

Sức mạnh Kinh tế - Rõ ràng những lợi ích về kỹ thuật công nghệ và thương mại mà hệ thống BeiDou có khả năng mang lại cho Trung Quốc là điều khỏi phải bàn cãi. Lợi ích trực tiếp cho các hãng sản xuất và buôn bán thiết bị, lợi ích cho các ngành kinh tế và công nghệ phụ thuộc vào dịch vụ định vị vị trí, bổ sung lợi ích cho các lĩnh vực kinh tế và công nghệ vốn đã vô cùng ấn tượng trong một thời gian dài của Trung Quốc. Điều này đặc biệt đúng kể từ khi ba dịch vụ cơ bản của GNSS là PNT gồm Định vị P (Positioning), Dẫn đường N (Navigation) và Thời gian T (Timing) trở thành hợp phần phát triển tất yếu của rất nhiều hệ thống mạng và các hệ thống kỹ thuật công nghệ xương sống của nền kinh tế. Với lợi thế thị trường trong nước vô cùng to lớn và sự nhạy bén cũng như phương pháp tiếp cận năng động ở thị trường nước ngoài, tốc độ tăng trưởng của các sản phẩm liên quan tới GNSS Trung Quốc liên tục tăng trưởng nhiều năm (trung bình hàng năm tăng 20% theo các báo cáo của Trung Quốc) mang lại nguồn thu nhập vô cùng to lớn.

Tự hào Dân tộc và Quyền lực Mềm – Tờ Asian Times gần đây đã chạy dòng tít “Việc công bố chính thức hoàn chỉnh hệ thống BeiDou là chỉ dấu cho thấy sự trỗi dậy của Trung Quốc để trở thành cường quốc không gian”. Điều này có lẽ đã được xác định từ trước, với việc hoàn chỉnh BeiDou, Phương Tây chắc chắn sẽ không thể xem thường những thành tựu khoa học và kỹ thuật không gian mà người Trung Quốc đã đặt lên BeiDou. BeiDou giúp nâng tầm và khẳng định vị thế toàn cầu của Trung Quốc và đã xác lập được rõ ràng vị trí này, dưới con mắt của những người cấp tiến trên thế giới, Trung Quốc đang xây dựng mối quan hệ đồng minh và dần trở thành nhà cung cấp ít nhất là tốt bằng hoặc có thể còn tốt hơn so với Hoa Kỳ hay Châu Âu. Trung Quốc hiện đang nồng ấm sẵn sàng chia sẻ tiện ích PNT mới của BeiDou với các đối tác và nhiều hơn thế nữa, không chỉ đơn thuần cho mục đích kinh tế, mà quan trọng hơn là tìm kiếm các đối tác có chung lợi ích chiến lược trong dài hạn.

TỪ BỎ GPS

Ở bình diện khu vực, Trung Quốc đang thuyết phục các nước láng giềng triển khai BeiDou phục vụ cho các chương trình PNT quốc gia và dần từ bỏ GPS. Một trong những ví dụ điển hình nhất là việc cung cấp cho Thái Lan gần 300 triệu đô la Mỹ thông qua chương trình hỗ trợ phát triển nước ngoài để quảng bá và sử dụng BeiDou trong các cơ quan, tổ chức chính phủ Thái Lan. Trong tờ The Diplomat số Tháng 7, Tiến sỹ Namrata Goswami đưa ra nhận định:

“BeiDou được định vị trong ‘Con đường Tơ lụa Thông tin’ của Trung Quốc, một hợp phần trong các tuyến đường tơ lụa trên đất liền và trên biển thuộc Sáng kiến Vành đai và Con đường BRI (Belt and Road Initiative) của quốc gia này. Trung Quốc hiện tại có thể mở rộng tầm ảnh hưởng từ các môi trường khác nhau gồm đất liền, trên biển và trong không gian bằng chính hệ thống vệ tinh không gian BeiDou mà họ đã xây dựng, BeiDou có khả năng cung cấp thông tin dẫn đường cho các chiến cơ, tàu ngầm, tên lửa, cũng như các dịch vụ thương mại độc lập dựa trên nền tảng dẫn đường của BeiDou. Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc đang bán ‘Con đường Tơ lụa Thông tin’, bằng cách tạo thành gói bao gồm BeiDou và các mạng 5G cho khách hàng trên toàn thế giới bằng việc quảng bá gói giải pháp hạ tầng công nghệ hoàn chỉnh phục vụ cho cuộc sống tương lai của con người trong thế kỷ 21”

Việc mở rộng tầm ảnh hưởng của Trung Quốc thông qua BeiDou đang tiến rất nhanh và đã có một danh sách các quốc gia tìm kiếm mối quan hệ gần gũi và chặt chẽ hơn với Trung Quốc thông qua BeiDou.

Mohamed Ben Amor, Tổng thư ký Tổ chức Công nghệ Thông tin và Truyền thông Arab (Arab Information and Communication Technology Organization) trụ sở tại Tunisia, là tổ chức của Liên đoàn Arab nói với GPSDaily.com, “Hợp tác trên nền tảng BeiDou là điểm đặc biệt ấn tượng trong quá trình xây dựng Vành đai và Con đường. Bước tiếp theo của quan hệ hợp tác Trung Quốc – Arab là đạt được nhiều mối kết nối hơn và cả hai bên cùng áp dụng BeiDou nhằm quảng bá cho việc phát triển kinh tế và kỹ thuật vùng”.

BEIDOU DƯỚI GÓC NHÌN CỦA IRAN

Iran đã ký bản ghi nhớ MoU (Memorandum of Understanding) với Trung Quốc về BeiDou từ năm 2015. Iran cung cấp cho BeiDou các trạm mặt đất trên lãnh thổ Iran, BeiDou cho phép Iran truy cập các dịch vụ độ chính xác cao và hỗ trợ Iran thành lập trung tâm thu thập số liệu không gian.

Trong dòng Tweet đăng tải tuần trước, Đại sứ Iran tại Trung Quốc nêu rõ việc công bố hoàn chỉnh hệ thống BeiDou là chỉ dấu “…kết thúc thế độc quyền của hệ thống GPS Hoa Kỳ.” Đại sứ Iran nói, “Đây là tiềm năng to lớn cho mối quan hệ hợp tác không gian với Trung Quốc và đưa ra gợi ý rằng các sinh viên ngành không gian người Iran cần làm việc và học tập để hình thành cầu nối giữa hai quốc gia”. Những bình luận tương tự cũng đã được công bố từ các quốc gia khác như Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, và các quốc gia Nam Á khác.

Trung Quốc xứng đáng nhận được những lời chúc mừng với kết quả vô cùng ấn tượng khi hoàn chỉnh hệ thống định vị toàn cầu bằng vệ tinh BeiDou. Và điểm đáng ghi nhớ nữa là cách thức Trung Quốc tích hợp BeiDou với các chương trình, kế hoạch quốc gia trong các lĩnh vực kỹ thuật công nghệ, kinh tế, quân sự, an ninh và ảnh hưởng ngoại giao quốc tế, các chương trình hợp tác phát triển để xác định chỗ đứng của BeiDou và ảnh hưởng của Trung Quốc trên thế giới, đặc biệt là mối quan hệ với Hoa Kỳ và Châu Âu.

Mọi thông tin xin liên hệ với chúng tôi qua hòm thư: info@anthi.com.vn