Số 14/2018: Bản đồ di động sử dụng thiết bị bay không người lái UAV tiềm năng, những thách thức và tương lai – Số 1

Image Content

Theo GIM Magazine

Nhóm Kỹ thuật Công nghệ Công ty TNHH ANTHI Việt Nam dịch và biên soạn.

Thể hiện chính xác thực tiễn và xây dựng lại dưới dạng mô hình ba chiều môi trường thực địa bằng cách sử dụng các hệ thống viễn thám chủ động và thụ động đang trở nên cần thiết hơn bao giờ hết trong các ứng dụng thành lập bản đồ phi truyền thống. Do các yêu cầu về thời gian triển khai cung cấp số liệu, chi phí giá thành, mức độ chi tiết và các mục tiêu kỹ thuật ứng dụng khác nhau nên số liệu bản đồ thu thập bằng phương pháp truyền thống đang dần không thoả mãn được. Ngay cả các hệ thống thu thập số liệu chuyên dụng thế hệ mới được thiết kế cho mục đích thu thập số liệu thành lập bản đồ như máy chụp ảnh kỹ thuật số sử dụng cho máy bay có người lái hay các hệ thống quét laser ba chiều di động nhiều khi cũng không thể triển khai được tại các khu vực có mức độ khó khăn đặc biệt. Những tiến bộ mới nhất trong việc phát triển phần cứng và phần mềm thời gian gần đây đã tạo ra các giải pháp thu thập số liệu thành lập bản đồ ba chiều hiệu quả mà không cần sử dụng đến các hệ thống thu thập số liệu cao cấp có giá thành vượt xa so với khả năng đầu tư của rất nhiều công ty chuyên triển khai các dịch vụ đo đạc bản đồ. Đó chính là các hệ thống thu thập số liệu sử dụng các loại máy chụp ảnh, máy quét laser ba chiều và thiết bị dẫn đường rẻ tiền hơn, nhưng nếu được tích hợp đúng cách bằng các loại phần cứng, phần mềm và nền tảng thực thi phù hợp vẫn hoàn toàn có khả năng tạo ra những khối số liệu bản đồ chất lượng, đáp ứng được những đòi hỏi của người sử dụng cuối cùng. Một trong số đó chính là ứng dụng triển khai các hệ thống kỹ thuật thu thập số liệu trên các thiết bị bay không người lái UAV (Unmanned Aerial Vehicles).

Bằng cách kết hợp với những kỹ thuật mới nhất trong việc chế tạo các cảm biến thu thập số liệu, thiết bị bay không người lái (UAV) đang dần trở thành một dạng thức thu thập số liệu thành lập bản đồ di động có khả năng mang đến những lợi thế kinh tế, kỹ thuật và thời gian to lớn. UAV có những khả năng mà các loại máy bay có người lái không thể làm được như bay ở độ cao và tốc độ bay thấp hơn rất nhiều điều này cho phép chụp các bức ảnh ở độ phân giải rất cao. Cả hệ thống cảm biến thu thập số liệu và thiết bị bay UAV có thể được lưu trữ một cách gọn gàng và triển khai hoạt động trên thực địa một cách nhanh chóng, điều này cho phép chúng ta có khả năng thực hiện các nhiệm vụ bay thu thập số liệu với UAV một cách thường xuyên hơn, đặc biệt ở những khu vực khó khăn cho tất cả các phương pháp thu thập số liệu bản đồ khác.

Hơn thế nữa, kỹ thuật thu thập số liệu bản đồ bằng thiết bị bay không người lái giúp chúng ta lấp đầy một khoảng trống quan trọng khi xem xét tới các yếu tố như độ phân giải, vùng phủ và khả năng lặp lại với các hệ thống thu thập số liệu khác như máy bay có người lái và các hệ thống thu thập số liệu laser ba chiều di động. Những đặc điểm quan trọng này làm cho giải pháp sử dụng UAV trở thành nền tảng tối ưu đảm bảo khả năng đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của tất cả các ứng dụng thành lập bản đồ. Tiềm năng của UAV đã và đang trở thành hiện thực dưới dạng nền tảng cho một phương thức thu thập số liệu bản đồ di động, đây chính là lý do quan trọng đằng sau sự tăng trưởng một cách ngoạn mục trong lĩnh vực thiết bị bay không người lái. Năm 2016 thị trường UAV ước đạt khoảng 13.22 tỷ đô la Mỹ, dự kiến sẽ đạt 28.27 tỷ đô la Mỹ vào năm 2022, tỷ lệ tăng trưởng bình quân năm đạt khoảng 13.51% mỗi năm trong chu kỳ dự báo.

NHỮNG THÁCH THỨC

Mặc dù có nhiều lợi thế không thể bác bỏ, tuy nhiên vẫn còn đó những thách thức cần phải lưu tâm khi quyết định đầu tư và triển khai rộng rãi UAV dưới hình thức là hệ thống nền tảng thu thập số liệu bản đồ di động, bao gồm:

1. KHU VỰC BAY: Các ứng dụng bay UAV thu thập số liệu thực địa được thực hiện bởi các nhà khoa học hoặc các công ty cung cấp số liệu dịch vụ đều phải đối diện với thách thức đầu tiên đó chính là các khu vực được phép bay UAV. Các thiết bị bay không người lái đều được trang bị đầy đủ cảm biến thu thập số liệu (máy quét, máy ảnh, máy đo khoảng cách …) và các thiết bị định vị dẫn đường (máy định vị vệ tinh GNSS, INS …), điều này sẽ rất khó khăn khi xem xét để UAV có thể được hoạt động ở những khu vực nhạy cảm như khu vực quân sự, sân bay, thủ đô …

2. CHẤT LƯỢNG PHI CÔNG UAV: Hệ thống thu thập số liệu bản đồ sử dụng nền tảng UAV thể hiện quá trình chuyển dịch kỹ thuật từ mặt đất lên không trung và đương nhiên vẫn sẽ có các hệ thống UAV hoàn chỉnh giá thành đầu tư rất cao. Đối với kỹ thuật bay sử dụng máy bay có người lái, giá trị của máy bay thường lớn hơn nhiều lần so với giá trị của hệ thống kỹ thuật thu thập số liệu. Đối với các hệ thống thu thập số liệu bản đồ di động sử dụng máy quét laser ba chiều, giá trị của hệ thống kỹ thuật cao hơn so với giá trị của các phương tiện vận chuyển như ô tô, ca nô … và các hệ thống UAV cũng vậy, các báo cáo nghiên cứu cho thấy, các cảm biến số liệu và hệ thống kỹ thuật lắp đặt trên UAV thường có giá thành lớn gấp 30 lần so với giá thành mua thiết bị bay UAV. Kết hợp với những rủi ro lớn hơn của UAV so với các nền tảng lắp đặt thiết bị khác (ví dụ máy bay có người lái và ô tô), rủi ro giá thành kết hợp với rủi ro điều khiển vận hành làm gia tăng nhu cầu sử dụng các phi công điều khiển UAV được đào tạo chính quy, có bằng cấp và kinh nghiệm bay nhiều giờ, đặc biệt khi phải điều khiển những UAV lắp đặt tới hàng trăm nghìn đô la Mỹ thiết bị kỹ thuật trên thân.

3. HẠN CHẾ THỜI GIAN BAY: Đối với các loại UAV nhỏ (micro/mini) chỉ có khả năng bay ở độ cao tới 100 mét, thời gian bay vẫn bị giới hạn. Tính trung bình mỗi lần thay pin, UAV sẽ bay được từ 30 đến 45 phút. Chính vì thời gian bay bị giới hạn nên khả năng mở rộng khu vực hoạt động không hề đơn giản, đặc biệt khi cần số liệu có độ phân giải cao, phải bay ở độ cao thấp thì thời gian sẽ cần nhiều hơn.

4. HẠN CHẾ TẢI TRỌNG: Đối với các loại UAV nhỏ (micro/mini) tải trọng bị giới hạn nhiều (đặc biệt là UAV cánh bằng cố định), loại AUV (Drone) nhiều cánh quạt có tải trọng tốt hơn, tuy nhiên khi tăng tải trọng thì thời gian bay sẽ bị giảm đi.

(Còn tiếp)

Mọi thông tin xin liên hệ với chúng tôi qua hòm thư: info@anthi.com.vn