Số 06/2018: GNSS & Đo đạc 2017: Nhìn lại một năm đã qua – Số cuối

Image Content

Tim Burch - Nhóm Kỹ thuật Công nghệ Công ty TNHH ANTHI Việt Nam dịch và biên soạn.

Một trong những điểm cải tiến quan trọng nữa liên quan tới công nghệ GNSS mà chúng ta sẽ thấy xuất hiện nhiều hơn trong năm 2018 và những năm tiếp theo đó chính là việc sử dụng thiết bị định hướng trong IMU (Inertial Measurement Unit) kết hợp với các loại máy thu và cảm biến số liệu. Một số nhà sản xuất đã tích hợp IMU vào sẵn các thiết bị đo nhằm hiệu chỉnh ngay số liệu thu thập được. Một trong những ứng dụng thu được sự quan tâm của các nhà đo đạc đó chính là máy thu GNSS ghi nhận số liệu đo được hiệu chỉnh với tâm pha của ăng ten thu. IMU hiện đã được thiết lập cấu hình với rất nhiều phương tiện cơ động phục vụ cho việc thu thập số liệu di động nhằm tính toán chính xác hơn tốc độ cùng hướng di chuyển của phương tiện, giảm sai số của máy thu GNSS trong những điều kiện môi trường làm việc phức tạp như khu vực đô thị. Các máy thu GNSS ngày càng đa dạng và thu nhỏ về mặt kích thước, tương tự như vậy các thiết bị IMU cũng ngày càng nhỏ hơn và dễ dàng tích hợp với máy thu GNSS nhằm tăng cường độ chính xác cho các phép đo được thực hiện ngoài hiện trường. Các nhà đo đạc cần nắm chắc xu hướng chuyển dịch công nghệ này cũng như những thế mạnh đặc biệt để sẵn sàng cho việc nâng cấp các trang thiết bị công nghệ, bởi kiến thức và am hiểu xu hướng công nghệ chính là cách thức tốt nhất để duy trì lợi thế cạnh tranh trong thời đại mới.

Tiếp tục với chủ đề các nhà đo đạc, GNSS và UAV, một bước đột phá về công nghệ nữa đó chính là các giải pháp khai thác thiết bị bay không người lái có tính năng đo đạc GNSS thời gian thực RTK. Tới thời điểm hiện tại đã có khá nhiều nhà sản xuất UAV công bố thiết bị bay có khả năng cung cấp phép định vị độ chính xác cao ngay trong chế độ thời gian thực, tuy nhiên giá thành của các hệ thống này vẫn còn cao và không phải nằm trong khả năng chi trả của tất cả các nhà đo đạc. Rất nhiều người đang tìm kiếm giải pháp UAV có khả năng khai thác các hệ thống GNSS RTK hiện hữu cho việc đo đạc điểm khống chế mặt đất tăng dày để phục vụ cho phương án xử lý sau số liệu bay. Rõ ràng lựa chọn xử lý sau số liệu bay cũng không phải là giải pháp tồi ở thời điểm hiện tại, đặc biệt là khoản tiền tiết kiệm được vì chưa phải mua hệ thống UAV RTK. Tuy nhiên việc chúng ta lựa chọn UAV thường dành cho các khu vực mà việc triển khai đo khống chế tăng dày trên mặt đất bất khả thi và chỉ khi đó chúng ta mới thấy rõ những lợi thế của các thiết bi bay không người lái được tích hợp sẵn khả năng đo RTK. Các nhà sản xuất thiết bị bay AUV cũng đang từng bước cải thiện để các thiết bị bay UAV RTK có giá thành thấp hơn đáp ứng khả năng đầu tư của thị trường, tạo điều kiện tối đa để các nhà đo đạc có điều kiện tận hưởng những tiện ích mà kỹ thuật đo RTK mang lại cho tất cả các dạng cảm biến thu thập số liệu có khả năng tích hợp trên UAV thế hệ mới. Một lần nữa lời nhắn của chúng tôi đến đồng nghiệp đo đạc: Hãy cập nhật thông tin công nghệ thường xuyên, luôn ở tư thế sẵn sàng thay đổi bởi chỉ có vậy các bạn mới duy trì được lợi thế cạnh tranh của mình.

BƯỚC VÀO NĂM 2018 VÀ NHỮNG NĂM TIẾP THEO

Dưới đây là một số điểm mà chúng ta sẽ sớm thấy xuất hiện trong năm 2018:

Phương tiện tự động

Từ các dự án được Tesla của Elon Musk công bố tới việc kết hợp giữa Uber và Volvo để vận hành phương tiện giao thông không người lái, các chắn phương tiện tự động sẽ là bước tiến mạnh mẽ trong những năm tiếp theo. Bởi tất cả các phương tiện tự động này phụ thuộc rất nhiều vào chức năng định vị GNSS kết hợp với các cảm biến hỗ trợ đọc số liệu trên đường di chuyển, việc tập trung vào phát triển các chùm vệ tinh GNSS vẫn là mối quan tâm của các dự án phát triển phương tiện tự động. Một phần nữa cũng ảnh hưởng lớn tới chu trình phát triển phương tiện tự động đó chính là hệ thống bản đồ giao thông, đây chính là mảng lớn liên quan trực tiếp tới các nhà đo đạc. Trong khi chúng ta thấy rất nhiều phương tiện di động của Google, Apple … đang được vận hành ở khắp nơi trên thế giới phục vụ cho mục đích số hoá chi tiết các tuyến đường giao thông, việc tham gia của các nhà đo đạc gần như là bắt buộc bởi chính kiến thức của họ sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới độ an toàn trong vận hành của các phương tiện không người lái trong tương lai.

Lightsquared 2.0

Trận chiến trên băng thông dẫn đường vài năm trước dường như đã có điểm dừng với việc FCC từ chối việc triển khai hệ thống tăng cường tín hiệu các trạm mặt đất do một nhóm các nhà khoa học đứng tên Công ty Lightsquared đề xuất. Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại với cung cách quản lý mới của FCC và đặc biệt là môi trường làm việc ngày càng có nhiều mối đe doạ, Lightsquared đã thay đổi sang tên gọi mới Ligado và bắt đầu quay lại với  dự án phát triển hệ thống hỗ trợ định vị mặt đất. Việc triển khai Lightsquared 2.0 đang rất có tiềm năng nếu Ligado thuyết phục được FCC và khi đó bên cạnh GNSS chúng ta những nhà đo đạc lại có thêm một lựa chọn nữa khi hoạt động trong những khu vực đô thị khó khăn.

Vạn vật kết nối Internet IoT (Internet of Things)

Cũng lại là một trận chiến khác liên quan tới băng thông đó là các cảm biến thế hệ mới với chức năng theo dõi giám sát được sử dụng hàng loạt trong rất nhiều sản phẩm và quy trình thực thi. Sự chuyển dịch theo hướng tự động thông qua cảm biến số liệu nhằm mục đích thiết lập một môi trường làm việc hiệu quả hơn và thực tiễn cũng đã chứng minh tốc độ phát triển nhanh đến không ngờ của rất nhiều loại cảm biến trên nền tảng IoT. Không chỉ ở khu vực đô thị, Hoa Kỳ là quốc gia triển khai rất nhiều hệ thống quan trắc cung cấp số liệu ở các khu vực nông thôn, đặc biệt là các vùng hẻo lánh. Chính điều này dẫn tới việc băng thông cần được nới rộng hơn nữa cho các khu vực nông thôn, khu vực phát triển nông nghiệp công nghệ cao, và đây chính là môi trường vô cùng thuận lợi để các nhà đo đạc thể hiện khả năng của mình giống như đã thể hiện ở các khu vực đô thị.

NHỮNG SUY NGHĨ CUỐI

Chúng ta đang quan tâm tới rất nhiều các vấn đề trên mặt đất và dường như đã đi xa với chủ đề ban đầu là tập trung khai thác mối liên hệ quan trọng giữa các nhà đo đạc chuyên nghiệp với việc ứng dụng kỹ thuật định vị GNSS. Dẫn đầu trong hầu hết những kỹ thuật công nghệ mới, các nhà đo đạc trong một thời gian dài gần như chỉ quan tâm tới việc “đo đạc” mà quên đi mất rằng họ là mối nối quan trọng trong hầu hết các ứng dụng PNT (Position – Navigation – Time) trên nền tảng GNSS. Không có là nhiệm vụ đo đạc địa hình, xây dựng lưới khống chế, nhiệm vụ của các nhà đo đạc trong thời đại mới hết sức quan trọng đó chính là cung cấp thông tin nền tảng cho nhiều ứng dụng. Việc xác định thông tin vị trí và khai thác thông tin ngày càng trở nên phức tạp, các nhà đo đạc cũng cần phải thay đổi cách nhìn để phù hợp hơn với nhu cầu thực tiễn và quan trọng là cung cấp thông tin tối ưu đảm bảo lợi ích cho cả cộng đồng. Các nhà đo đạc có thể xem xét những khía cạnh đã được nêu ra trong loạt Bản tin Công nghệ được đăng tải trong thời gian vừa rồi nhưng trong bất kỳ trường hợp nào cũng cần duy trì mối liên hệ mật thiết với cộng đồng, cung cấp các phép định vị độ chính xác cao gắn liền với từng đối tượng thực tiễn, luôn nhớ rằng có nhiều ứng dụng liên quan tới kiến thức chuyên gia của chúng ta và lời cuối cho các đồng nghiệp: Hãy luôn có trách nhiệm, tự đào tạo trang bị kiến thức kỹ thuật công nghệ cho riêng mình, cho cng đng và hãy hành động một cách chuyên nghiệp nhất.

Mọi thông tin xin liên hệ với chúng tôi qua hòm thư: info@anthi.com.vn